Hollandse reactie uit Kameroen op het succes van de “Nigeriaanse Barbie”
We lazen in The Guardian over het succes van een Nigeriaanse “Barbie”. Een lokale poppenmaker produceert zwarte poppen in traditionele outfits en streeft officiële Barbie producent Mattel ondertussen eenvoudig voorbij. Wij wisten niet zo goed wat we daar nou precies van moesten vinden. We vroegen Judith van de Kamp om een reactie. Zij stuit in Nigeria’s buurland Kameroen vaker dan haar lief is op een “fascinatie met blanken” en vindt het verkoopsucces van de zwarte pop dan ook “een verademing”.
Door Judith van de Kamp
Vorige week klopten er twee jongens bij ons aan. “Ja, we willen graag in contact komen met blanken. Heb je misschien een website-tip voor ons?” Ik kijk ze een beetje vermoeid aan. Ik vind het nooit zo leuk als de mensen blanken op een voetstuk plaatsen, maar kan inmiddels een boek schrijven over hun fascinatie met blanken. Dus ik vraag: “Maar waarom willen jullie dat dan? Want blanken zijn niet specialer dan niet-blanken”. Forget it, denk ik; voor die jongens zijn blanken wel speciaal dus so be it. Hopelijk willen ze gewoon wat lullen met leeftijdsgenoten, over Van der Sar of een andere hippe blanke voetballer (ook al zijn ze zelf veel beter). Ik begin een verhaal over een paar netwerksites, ze bedanken me en vertrekken weer. Een beetje brommend loop ik terug naar binnen.
En wat een verademing was het dan ook om te lezen dat de zwarte huidskleur het goed doet op de Nigeriaanse markt: zwarte Barbies gaan daar als broodjes over de toonbank. Mijn eerste reactie is: cool! Met Afrikaanse kleding én hoofddeksel, en niet één soort, maar meteen drie soorten die matchen met drie etnische groepen in Nigera. Ge-wel-dig! Doe mij zo’n Yoruba-Barbie! Maar dan wel zo eentje met dikkere (lees: normalere) afmetingen. Die deden het op de Nigeriaanse markt dan weer niét zo goed; de kids wilden liever zo’n uberslanke barbie.
Als de plattelanders van Kameroen er geld voor zouden hebben, zou zo’n dikkere Barbie zéker aanslaan. Slanke dames krijgen geregeld de vraag: “What are you eating?! You are not eating!”. En dat is geen compliment. Rondingen staan voor gezondheid. “If you have it, flaunt it!”, gaat hier verder dan de decolleté. Dikke billen kun je extra accentueren met een knalgroene rok, dikke benen steek je met trots in een gebloemde legging.
Het lijkt of de wereld wakker wordt! Zwarte pieten worden vervangen door gekleurde pieten, en het “Barbie”-assortiment wordt eindelijk aangevuld met zwarte poppen. Ik ben benieuwd hoelang het duurt voor we Jezus zwart verven. Want die hangt hier in alle Katholieke kerken met een blank lijf aan het kruis. Maar wie weet voor hoelang..
Maar wat voor velen een economisch en politiek thema is geworden, is aan het einde van de dag gewoon huidskleur. Toen mijn vriendje en ik naar Kameroen verhuisden, hadden we onze tienmaanden oude dochter mee. Iedereen was benieuwd hoe ze zou reageren op al die zwarte mensen. Nou, NIET. Ze zag het verschil niet eens. Konden we de wereld maar door de ogen van kinderen bekijken. Dan verkochten we Igbo-Barbies in Rusland, en dansten de christenen op Arabische muziek, simpelweg omdat dat vet is!
Judith van de Kamp woont voor haar promotieonderzoek in Kameroen. Ze kijkt met antropologische blik naar de medische zorg aldaar. Observaties over haar plattelandsleven deelt ze geregeld op ViceVersa.
